Pandemia koronawirusa

D E K R E T

PENITENCJARIA APOSTOLSKA, po wysłuchaniu licznych próśb, które napłynęły ostatnio od różnych Pasterzy Kościoła w związku z wciąż trwającą pandemią, potwierdza i rozszerza na cały listopad 2021 r. wszystkie dobrodziejstwa duchowe, już udzielone 22 października 2020 r. Dekretem Prot. N. 791/20/I, którym, z powodu pandemii Covid-19, odpusty zupełne za wiernych zmarłych zostały przedłużone na cały listopad 2020 r.

Z tej odnowionej wielkoduszności Kościoła z pewnością wierni czerpać będą pobożne postanowienia i siłę duchową, aby nadawać swojemu życiu kierunek zgodny z prawem ewangelicznym, w synowskiej komunii z Ojcem Świętym, widzialnym fundamentem i Pasterzem Kościoła katolickiego.

Niniejszy dekret obowiązuje przez cały listopad. Bez względu na jakiekolwiek przeciwne rozporządzenia.

W Rzymie, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, 27 października 2021 r.           
Kard. Mauro Piacenza Penitencjarz Większy          Ks. Prał. Krzysztof Nykiel Regens

Oryginalny tekst dokumentu: https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2021/10/28/0700/01488.html

Załącznik 1: Dekret z 22 października 2020 roku, o którym mowa w powyższym dokumencie:

DEKRET

W bieżącym roku, w aktualnych okolicznościach spowodowanych pandemią COVID-19, odpusty zupełne dla wiernych zmarłych będzie można uzyskać przez cały listopad, przy zmienionych warunkach i dostosowanych do sytuacji dziełach pobożnych, aby zapewnić bezpieczeństwo wiernych.

Do niniejszej Penitencjarii Apostolskiej dotarło wiele próśb Świętych Pasterzy, aby w tym roku, z powodu epidemii COVID-19, zmieniono pobożne dzieła w celu uzyskania odpustów zupełnych dla dusz czyśćcowych, które można uzyskiwać zgodnie z normą „Wykazu odpustów” (nad. 29, § 1).
Dlatego Penitencjaria Apostolska, na mocy specjalnego polecenia Jego Świątobliwości Papieża Franciszka, chętnie ustanawia i określa, że w tym roku, aby uniknąć zgromadzeń, tam, gdzie są one zakazane:

a.- Odpust zupełny dla osób nawiedzających cmentarz i modlących się, choćby tylko w myśli, za zmarłych przez poszczególne osiem dni, zwykle ustanowiony jedynie na dni od 1 do 8 listopada, dla pożytku wiernych może być przeniesiony na inne osiem dni listopada. Dni te, dowolnie wybrane przez poszczególnych wiernych, mogą być od siebie oddzielone.

b- Odpust zupełny związany z dniem 2 listopada, ustanowiony na Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych dla tych, którzy pobożnie nawiedzają kościół lub kaplicę i odmawiają tam „Ojcze nasz” i „Wierzę w Boga”, może być przeniesiony nie tylko na niedzielę poprzedzającą lub następującą, albo na sam dzień Uroczystości Wszystkich Świętych, ale także na inny dzień listopada, dowolnie wybrany przez poszczególnych wiernych.

Osoby starsze, chore i ci wszyscy, którzy z poważnych powodów nie mogą opuścić domu, na przykład ze względu na zakazy gromadzenia się licznych wiernych w miejscach świętych, będą mogli uzyskać odpust zupełny, jeśli tylko łącząc się duchowo z tymi wiernymi, którzy pobożnie nawiedzają miejsca święte, oraz wykluczając wszelkie przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu i mając intencję kiedy to tylko będzie możliwe spełnić trzy zwyczajne warunki (spowiedź sakramentalna, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencjach Ojca Świętego), odmówią pobożnie modlitwy za zmarłych przed obrazem Pana Jezusa lub Najświętszej Maryi Panny (na przykład jutrznię i nieszpory z oficjum Liturgii godzin za zmarłych, Różaniec, Koronkę do Bożego Miłosierdzia i inne modlitwy za zmarłych bliskich ich sercu), albo jeśli podejmą medytacyjną lekturę jednego z fragmentów Ewangelii z liturgii za zmarłych, lub też jeśli wypełnią uczynki miłosierdzia poprzez ofiarowanie Bogu cierpień i niedogodności swego życia.

Aby ten dostęp do łaski Bożej, udzielanej władzą kluczy Kościoła, stawał się łatwiejszy ze względu na miłosierdzie duszpasterskie, niniejsza Penitencjaria gorąco prosi, aby wszyscy kapłani posiadający odpowiednie uprawnienia, oddali się z gorliwością i wielkodusznością celebracji Sakramentu Pokuty i udzielali Komunii Świętej chorym.

Niemniej, jeśli chodzi o warunki duchowe dla uzyskania odpustu zupełnego, nadal obowiązują wcześniej wydane wskazania zawarte w „Nocie odnośnie sakramentu pojednania w obecnej sytuacji pandemii”.

Wreszcie, ponieważ dusze czyścowe wspierane są wstawiennictwem wiernych, szczególnie zaś miłą Bogu ofiarą ołtarza (por. Sob. Tryd. Sesja XXV, Dekret o czyśćcu), gorąco zaleca się wszystkim kapłanom trzykrotne odprawianie Mszy św. w dniu Wspomnienia wszystkich wiernych zmarłych, zgodnie z Konstytucją Apostolską „Incruentum Altaris”, wydaną przez czcigodnej pamięci papieża Benedykta XV w dn. 10 sierpnia 1915 roku.

Niniejszy dekret jest ważny przez cały listopad. Bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia.

W Rzymie, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, 22.10.2020 roku, we wspomnienie św. Jana Pawła II.
Kard. Mauro Piacenza Penitencjarz Większy          Ks. prał. Krzysztof Nykiel Regens

Oryginalny tekst dokumentu: https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2020/10/23/0545/01264.html#ita

KOMUNIKAT W SPRAWIE CHOWANIA OSÓB ZMARŁYCH Z POWODU COVID-19
Żaden z obecnie obowiązujących przepisów prawa nie narzuca formy pochowania w przypadku zgonu na COVID-19, co oznacza, że zwłoki mogą zostać złożone w trumnie bądź w formie spopielonych szczątków w urnie, a następnie pochowane. Przepisy nie nakładają także obowiązku natychmiastowego pochowania zwłok, tak jak w przypadku innych chorób zakaźnych, gdzie zwłoki powinny być pochowane w ciągu 24 godzin od chwili zgonu.
Wobec powyższego, w świetle przepisów prawa nie ma przeciwwskazań, z punktu widzenia sanitarno-epidemiologicznego, aby trumna ze zwłokami osoby zakażonej koronawirusem SARS-CoV-2 mogła być wprowadzona do kaplicy czy kościoła, celem ceremonii pogrzebowej. Przy czym, nadmienić należy, że po złożeniu zwłok w trumnie i przymocowaniu wieka trumny nie wolno otwierać.
Stosownie do § 5a ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami (Dz. U. Nr 153, poz. 1783 ze zm.), zwłoki osób zmarłych na chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2, zabezpieczone zgodnie z przepisami tego rozporządzenia, należy umieścić w:
a) kapsule transportowej, w przypadku przekazywania zwłok do krematorium, albo
b) trumnie do pochówku, w przypadku bezpośredniego pochowania na cmentarzu.
Nadmienić należy, że odniesienie do bezpośredniego pochowania na cmentarzu w przypadku umieszczenia zwłok w trumnie do pochówku nie oznacza, że zwłoki umieszczone w takiej trumnie nie mogą być przed dokonaniem pochówku do grobu przewiezione do zakładu pogrzebowego, czy do kaplicy, celem dokonania ceremonii pogrzebowej.
Użycie określenia bezpośrednie pochowanie, w kontekście całej regulacji, oznacza pochówek bezpośredni, tj. bez uprzedniej kremacji zwłok.
Jednocześnie, uprzejmie informuję, że ww. rozporządzenie obliguje personel zakładu pogrzebowego do spryskiwania trumny, niezwłocznie po złożeniu w niej zwłok, płynem odkażającym o spektrum działania wirusobójczym.

Warszawa, 26.11.2020 r. z up. Głównego Inspektora Sanitarnego Izabela Kucharska Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego

STANOWISKO DOTYCZĄCE KWESTII UDZIELANIA POSŁUGI SAKRAMENTALNEJ OSOBOM CHORYM NA COVID-19
Kwestię udzielania posługi sakramentalnej osobom chorym na COVID-19 należy organizować za zgodą oraz w ścisłej współpracy z podmiotem leczniczym i zgodnie z jego zaleceniami (dot. również wymaganych środków ochrony osobistej stosowanych przy kontakcie z chorym).
Kontakt duchownego z pacjentem należy traktować jako bliski kontakt z osobą, u której stwierdzono zakażenie SARS-CoV-2 w rozumieniu definicji przypadku COVID-19 na potrzeby nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 (definicja z dnia 31.10.2020 r.). Każdy duchowny posługujący wśród osób, u których potwierdzono zakażenie SARS-CoV-2 powinien mieć zapewnione środki ochrony indywidualnej takie jak
personel medyczny zajmujący się pacjentem chorym na COVID-19 oraz przeszkolenie w zakresie ich prawidłowego zakładania i bezpiecznego zdejmowania.
W kwestii posługi sakramentalnej w stosunku do osób chorych na COVID-19 przez księży, którzy sami już przechorowali chorobę COVID-19 i posiadają status ozdrowieńca, przy zastosowaniu środków ochrony indywidualnej (maska o standardzie FFP3, FFP2 wraz z przyłbicą) oraz umyciu i dezynfekcji rąk (środkiem na bazie alkoholu, co najmniej 60%) przed podaniem Komunii Świętej, nie ma przeciwwskazań do sprawowania tej posługi.
W chorobach innych niż COVID-19 posługa sakramentalna powinna odbywać się na dotychczasowych zasadach, z zachowaniem aktualnych przepisów prawa powszechnie obowiązującego, szczególnie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (zasłanianie ust i nosa, w miarę możliwości zachowanie dystansu społecznego).
Ponadto zaleca się przestrzeganie rekomendowanych przez Główny Inspektorat Sanitarny zasad bezpiecznego zachowania podczas epidemii koronawirusa (https://www.gov.pl/web/gis/dekalog-bezpiecznego-zachowania-podczas2 epidemiikoronawirusa), których stosowanie pozwoli zredukować ryzyko zakażenia SARS-CoV-2, pod warunkiem ich stosowania.
Główny Inspektor Sanitarny na stronie www.gis.gov.pl, na bieżąco publikuje informacje dotyczące bieżącej sytuacji epidemiologicznej oraz komunikaty dotyczące wymagań, jakie powinny zastać spełnione w celu ograniczenia skutków zdrowotnych epidemii. Zachęcam również do korzystania rządowego portalu internetowego GOV.PL
koronawirus, w którym znajduje się zakładka „Koronawirus: aktualne informacje i zalecenia”.

z up. Głównego Inspektora Sanitarnego Izabela Kucharska Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego

DEKRET

W bieżącym roku, w aktualnych okolicznościach spowodowanych pandemią COVID-19,

odpusty zupełne dla wiernych zmarłych będzie można uzyskać przez cały listopad,

przy zmienionych warunkach i dostosowanych do sytuacji dziełach pobożnych,
aby zapewnić bezpieczeństwo wiernych.

Do niniejszej Penitencjarii Apostolskiej dotarło wiele próśb Świętych Pasterzy, aby w tym roku, z powodu epidemii COVID-19, zmieniono pobożne dzieła w celu uzyskania odpustów zupełnych dla dusz czyśćcowych, które można uzyskiwać zgodnie z normą „Wykazu odpustów” (nad. 29, § 1). Dlatego Penitencjaria Apostolska, na mocy specjalnego polecenia Jego Świątobliwości Papieża Franciszka, chętnie ustanawia i określa, że w tym roku, aby uniknąć zgromadzeń, tam, gdzie są one zakazane:

a.- Odpust zupełny dla osób nawiedzających cmentarz i modlących się, choćby tylko w myśli, za zmarłych przez poszczególne osiem dni, zwykle ustanowiony jedynie na dni od 1 do 8 listopada, dla pożytku wiernych może być przeniesiony na inne osiem dni listopada. Dni te, dowolnie wybrane przez poszczególnych wiernych, mogą być od siebie oddzielone.

b- Odpust zupełny związany z dniem 2 listopada, ustanowiony na Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych dla tych, którzy pobożnie nawiedzają i odmawiają tam „Ojcze nasz” i „Wierzę w Boga”, może być przeniesiony nie tylko na niedzielę poprzedzającą lub następującą, albo na sam dzień Uroczystości Wszystkich Świętych, ale także na inny dzień listopada, dowolnie wybrany przez poszczególnych wiernych.

Osoby starsze, chore i ci wszyscy, którzy z poważnych powodów nie mogą opuścić domu, na przykład ze względu na zakazy gromadzenia się licznych wiernych w miejscach świętych, będą mogli uzyskać odpust zupełny, jeśli tylko łącząc się duchowo z tymi wiernymi, którzy pobożnie nawiedzają miejsca święte, oraz wykluczając wszelkie przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu i mając intencję kiedy to tylko będzie możliwe spełnić trzy zwyczajne warunki (spowiedź sakramentalna, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencjach Ojca Świętego), odmówią pobożnie modlitwy za zmarłych przed obrazem Pana Jezusa lub Najświętszej Maryi Panny (na przykład jutrznię i nieszpory z oficjum Liturgii godzin za zmarłych, Różaniec, Koronkę do Bożego Miłosierdzia i inne modlitwy za zmarłych bliskich ich sercu), albo jeśli podejmą medytacyjną lekturę jednego z fragmentów Ewangelii z liturgii za zmarłych, lub też jeśli wypełnią uczynki miłosierdzia poprzez ofiarowanie Bogu cierpień i niedogodności swego życia.

Aby ten dostęp do łaski Bożej, udzielanej władzą kluczy Kościoła, stawał się łatwiejszy ze względu na miłosierdzie duszpasterskie, niniejsza Penitencjaria gorąco prosi, aby wszyscy kapłani posiadający odpowiednie uprawnienia, oddali się z gorliwością i wielkodusznością celebracji Sakramentu Pokuty i udzielali Komunii Świętej chorym.

Niemniej, jeśli chodzi o warunki duchowe dla uzyskania odpustu zupełnego, nadal obowiązują wcześniej wydane wskazania zawarte w „Nocie odnośnie sakramentu pojednania w obecnej sytuacji pandemii”.

Wreszcie, ponieważ dusze czyścowe wspierane są wstawiennictwem wiernych, szczególnie zaś miłą Bogu ofiarą ołtarza (por. Sob. Tryd. Sesja XXV, Dekret o czyśćcu), gorąco zaleca się wszystkim kapłanom trzykrotne odprawianie Mszy św. w dniu Wspomnienia wszystkich wiernych zmarłych, zgodnie z Konstytucją Apostolską „Incruentum Altaris”, wydaną przez czcigodnej pamięci papieża Benedykta XV w dn. 10 sierpnia 1915 roku.

Niniejszy dekret jest ważny przez cały listopad. Bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia.

W Rzymie, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, 22.10.2020 roku, we wspomnienie św. Jana Pawła II.

Mauro Kard. Piacenza Penitencjarz Większy          Ks. prał. Krzysztof Nykiel Regens

KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW Prot. nr 153/20

DEKRET - W czasie Covid-19

 W tym trudnym czasie, jaki przeżywamy z powodu pandemii Covid-19, biorąc pod uwagę utrudnienia w odprawianiu liturgii wspólnotowej w kościele, na które wskazali biskupi dla terytoriów podlegających ich jurysdykcji, do Kongregacji dotarły zapytania dotyczące zbliżających się świąt wielkanocnych. W tym względzie proponuje się Biskupom ogólne wskazówki i pewne sugestie.

1 – O dacie Wielkanocy. Stanowiąc centrum roku liturgicznego Wielkanoc nie jest świętem jak każde inne: obchodzona przez trzy dni, z Triduum Paschalnym, poprzedzona Wielkim Postem i ukoronowana Zesłaniem Ducha Świętego, nie może być przeniesiona.

2 – Msza św. Krzyżma. Oceniając konkretny przypadek w różnych krajach, Biskup ma możliwość przełożenia jej na późniejszy termin.

3 – Wskazania odnośnie Triduum Paschalnego.

W przypadku, gdy władze cywilne i kościelne wprowadziły ograniczenia, podczas Triduum Padchalnego należy przestrzegać następujących zasad.

Biskupi udzielą wskazówek, uzgodnionych z Konferencją Episkopatu, aby w kościołach katedralnych i parafialnych, nawet bez fizycznego udziału wiernych, Biskup i proboszczowie mogli celebrować misteria liturgiczne Triduum Paschalnego, zawiadamiając wiernych o czasie ich rozpoczęcia, ażeby mogli włączyć się w modlitwę w swoich domach. W tym przypadku pomocne są relacje na żywo za pomocą komunikacji teleinformatycznej.

Konferencja Episkopatu i poszczególne diecezje powinny dostarczyć materiały do modlitwy rodzinnej i osobistej.

W Wielki Czwartek, w kościołach katedralnych i parafialnych, w miarę rzeczywistych możliwości ustalonych przez osoby odpowiedzialne, księża w parafii mogą koncelebrować Mszę św. Wieczerzy Pańskiej; wyjątkowo udziela się wszystkim księżom możliwości odprawienia Mszy św. w tym dniu, w odpowiednim miejscu, bez ludzi. Gest umycia nóg, już i tak fakultatywny, powinien być pominięty. Na zakończenie Mszy św. Wieczerzy Pańskiej powinno się pominąć procesję, a Najświętszy Sakrament powinien być przechowywany w tabernakulum. Kapłani, którzy nie mają możliwości odprawienia Mszy św., powinni zamiast niej odmówić nieszpory (por. Liturgia Horarum).

W Wielki Piątek, w kościołach katedralnych i parafialnych, w miarę rzeczywistych możliwości ustalonych przez osoby odpowiedzialne, Biskup/ proboszcz celebruje Mękę Pańską. W modlitwie powszechnej Biskup diecezjalny powinien zadbać o ustanowienie szczególnej intencji za chorych, zmarłych, znajdujących się w sytuacji zagubienia (por. Missale Romanum, s. 314 nr 13).

Niedziela Wielkanocna. Wigilia Paschalna: powinna być sprawowana tylko w kościołach katedralnych i parafialnych, w miarę rzeczywistych możliwości ustalonych przez osoby odpowiedzialne. Na początku Wigilii i przy obrzędzie światła należy pominąć rozpalanie ogniska, a tylko zapalić świecę i, pomijając procesję, przejść do Orędzia Wielkanocnego (Exsúltet). Potem następuje „Liturgia Słowa”. W czasie „Liturgii chrzcielnej” należy tylko odnowić przyrzeczenia chrzcielne (por. Missale Romanum, s. 371, n. 55). Potem następuje „Liturgia Eucharystyczna”.

Ci, którzy w żaden sposób nie mogą uczestniczyć w Wigilii Paschalnej sprawowanej w kościele, niech odmówią Godzinę Czytań przewidzianą na Niedzielę Wielkanocną (por. Liturgia Horarum).

W przypadku klasztorów, seminariów, wspólnot zakonnych, niech zadecyduje Biskup diecezjalny.

Wyrazy pobożności ludowej i procesje, które wzbogacają dni Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalne, mogą, decyzją Biskupa diecezjalnego, zostać przeniesione na inne dogodne dni, np. 14 i 15 września.

De mandato Summi Pontificis pro hoc tantum anno 2020.

Z siedziby Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, 19 marca 2020 roku, w Uroczystość św. Józefa, Patrona Kościoła Powszechnego.

Kard. Robert Sarah
Prefekt

Abp Arthur Roche
Sekretarz

[Oryginał włoski, tłum. KEP]

NOTA PENITENCJARII APOSTOLSKIEJ ODNOŚNIE SAKRAMENTU POJEDNANIA W OBECNEJ SYTUACJI PANDEMII, 20.03.2020 R.

„A oto Ja jestem z Wami przez wszystkie dni” (Mt 28, 20)

Powaga obecnych okoliczności wymaga refleksji nad pilnością i istotnym znaczeniem Sakramentu Pojednania, wraz z pewnymi niezbędnymi wyjaśnieniami, zarówno dla wiernych świeckich, jak i dla szafarzy powołanych do sprawowania tego Sakramentu.

Także w czasach Covid-19 Sakrament Pojednania jest udzielany zgodnie z powszechnym prawem kanonicznym i z przepisami Ordo Paenitentiae.

Spowiedź indywidualna jest zwyczajowym sposobem sprawowania tego sakramentu (por. kan. 960 KPK), podczas gdy rozgrzeszenie ogólne, bez uprzedniej spowiedzi indywidualnej, nie może być udzielone, chyba że istnieje bezpośrednie niebezpieczeństwo śmierci, ponieważ nie ma wystarczająco dużo czasu na wysłuchanie spowiedzi poszczególnych penitentów (por. kan. 961, § 1 KPK), lub też występuje poważna konieczność (por. kan. 961, § 1, 2 KPK), za rozpatrzenie której odpowiedzialny jest biskup diecezjalny, biorąc pod uwagę kryteria uzgodnione z innymi członkami Konferencji Episkopatu (por. kan. 455, § 2 KPK) i przy konieczności, aby rozgrzeszenie było ważne, votum sacramenti ze strony indywidualnego penitenta, to znaczy postanowienie wyznania we właściwym czasie grzechów ciężkich, których w tym czasie nie można było wyznać (por. kan. 962, § 1 KPK).

Penitencjaria Apostolska uważa, że szczególnie w miejscach najbardziej dotkniętych zarazą pandemiczną i dopóki zjawisko to nie zostanie opanowane, istnieje poważna konieczność, o której mowa w kan. 961, § 2 KPK.

Wszelkie dalsze szczegóły są pozostawione na mocy prawa biskupom diecezjalnym, zawsze z uwzględnieniem najwyższego dobra zbawienia dusz (por. kan. 1752 KPK).

Jeśli pojawi się nagła potrzeba udzielenia rozgrzeszenia sakramentalnego kilku wiernym naraz, kapłan ma obowiązek zawiadomić o tym w miarę możliwości biskupa diecezjalnego lub, jeśli nie może, jak najszybciej go o tym poinformować (por. Ordo Paenitentiae, nr 32).

W obecnej sytuacji zagrożenia pandemią do biskupa diecezjalnego należy zatem wskazanie kapłanom i penitentom, że podczas indywidualnego sprawowania sakramentu pojednania należy zwracać szczególną uwagę na to, aby spowiedź odbywała się w przewietrzonym miejscu poza konfesjonałem, z zachowaniem odpowiedniego dystansu, przy użyciu masek ochronnych, zwracając absolutną uwagę na sakrament i niezbędną dyskrecję.

Ponadto, do biskupa diecezjalnego należy zawsze ustalenie, na terenie własnego okręgu kościelnego i w zależności od poziomu pandemii, przypadków poważnej konieczności, w których zgodne z prawem jest udzielenie rozgrzeszenia ogólnego: na przykład przy wejściu do oddziałów szpitalnych, gdzie hospitalizowani są zakażeni wierni zagrożeni śmiercią, stosując w miarę możliwości i przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności środki nagłaśniające, aby można było usłyszeć rozgrzeszenie.

Należy rozważyć potrzebę i celowość utworzenia, w razie potrzeby, w porozumieniu z władzami sanitarnymi, grup „nadzwyczajnych kapelanów szpitalnych”, także na zasadzie dobrowolności i zgodnie z normami ochrony przed zarażeniem, aby zagwarantować niezbędną pomoc duchową chorym i umierającym.

Tam, gdzie poszczególni wierzący znajdują się w bolesnej niemożności uzyskania rozgrzeszenia sakramentalnego, należy pamiętać, że żal doskonały, płynący z miłości do Boga nad wszystko umiłowanego, wyrażony w szczerej prośbie o przebaczenie (takiej, jaką penitent jest obecnie w stanie wyrazić), i któremu towarzyszy votum confessionis, czyli stanowcze postanowienie, aby jak najszybciej przystąpić do spowiedzi sakramentalnej, uzyskują przebaczenie grzechów, nawet śmiertelnych (por. KKK, nr 1452).

Nigdy wcześniej tak jak teraz Kościół nie doświadczył mocy komunii świętych, wznosząc do swego Pana Ukrzyżowanego i Zmartwychwstałego swoje prośby i modlitwy, zwłaszcza Ofiarę Mszy Świętej, odprawianą przez kapłanów codziennie, nawet bez ludzi.

Kościół, jako dobra matka, błaga Pana o uwolnienie ludzkości od tej plagi, wzywając wstawiennictwa Najświętszej Maryi Panny, Matki Miłosierdzia i Uzdrowienia Chorych, oraz Jej Oblubieńca, św. Józefa, pod którego opieką Kościół od zawsze kroczy po świecie.

Niech Najświętsza Maryja Panna i św. Józef wyjednają dla nas obfite łaski pojednania i zbawienia, podczas gdy my wsłuchujemy się uważnie w Słowo Pana, który dziś powtarza ludzkości: „Zatrzymajcie się, i we Mnie uznajcie Boga” (Ps 46, 11), „A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni” (Mt 28, 20).

W Rzymie, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, 19 marca 2020 roku,
w Uroczystość św. Józefa, Oblubieńca NMP, Patrona Kościoła Powszechnego.

Kard. Mauro Piacenza
Penitencjarz Większy

Ks. Prał. Krzysztof Nykiel
Regens

PENITENCJARIA APOSTOLSKA

DEKRET

Wiernym dotkniętym chorobą zakaźną spowodowaną Covid-19, powszechnie znaną jako koronawirus, a także pracownikom służby zdrowia, członkom rodzin i wszystkim tym, którzy w jakimkolwiek charakterze, także poprzez modlitwę, opiekują się nimi, udziela się daru specjalnych odpustów. 

„Weselcie się nadzieją! W ucisku bądźcie cierpliwi, w modlitwie – wytrwali” (Rz 12, 12). Słowa napisane przez św. Pawła do Kościoła w Rzymie rozbrzmiewają w całej historii Kościoła i ukierunkowują myśli wiernych w obliczu wszelkich cierpień, chorób i nieszczęść.

Obecna chwila, w której cała ludzkość zagrożona niewidzialną i podstępną chorobą, która od pewnego czasu stała się częścią życia każdego człowieka, naznaczona jest dzień po dniu dręczącymi obawami, nowymi niepewnościami, a przede wszystkim powszechnym cierpieniem fizycznym i moralnym.

Kościół, idąc za przykładem swego Boskiego Mistrza, zawsze troszczył się o chorych. Jak wskazał św. Jan Paweł II, sens ludzkiego cierpienia jest dwojaki: „Jest nadprzyrodzony, ponieważ zakorzenia się w Boskiej tajemnicy Odkupienia świata. Jest równocześnie głęboko ludzki, ponieważ człowiek odnajduje w nim siebie, swoje człowieczeństwo, swoją godność, swoje posłannictwo” (List apostolski Salvifici Doloris, 31).

Również papież Franciszek w tych ostatnich dniach okazał swoją ojcowską bliskość i ponowił swoje zaproszenie do nieustannej modlitwy za chorych na koronawirusa.

Aby wszyscy ci, którzy cierpią z powodu Covid-19, właśnie w tajemnicy tego cierpienia odkryli na nowo „samo odkupieńcze cierpienie Chrystusa” (tamże, 30), Penitencjaria Apostolska, ex auctoritate Summi Pontificis, ufając słowu Chrystusa Pana i uznając w duchu wiary, że obecną epidemię należy przeżywać w duchu osobistego nawrócenia, udziela daru odpustów zgodnie z następującym zarządzeniem.

Udziela się odpustu zupełnego wiernym cierpiącym na koronawirusa, którzy podlegają kwarantannie na polecenie władz sanitarnych w szpitalach lub we własnych domach, jeśli w duchu oderwanym od jakiegokolwiek grzechu, zjednoczą się duchowo poprzez środki masowego przekazu z celebracją Mszy Świętej, odmawianiem Różańca Świętego, pobożnej praktyki Drogi Krzyżowej lub innych form pobożności, a przynajmniej odmówią Wyznanie Wiary, Modlitwę Pańską i pobożne wezwanie do Najświętszej Maryi Panny, ofiarując tę próbę w duchu wiary w Boga i miłości wobec swoich braci i sióstr, z wolą wypełnienia zwykłych warunków (spowiedź sakramentalna, komunia eucharystyczna i modlitwa w intencji Ojca Świętego) tak szybko, jak będzie to możliwe.

Pracownicy służby zdrowia, członkowie rodzin i wszyscy ci, którzy za przykładem Dobrego Samarytanina, narażając się na ryzyko zarażenia, opiekują się chorymi na koronawirusa według słów Boskiego Odkupiciela: „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich” (J 15, 13), otrzymają ten sam dar odpustu zupełnego na tych samych warunkach.

Ponadto, Penitencjaria Apostolska udziela odpustu zupełnego na tych samych warunkach z okazji obecnej epidemii światowej nawet tym wiernym, którzy ofiarują nawiedzenie Najświętszego Sakramentu, lub Adorację Eucharystyczną, lub lekturę Pisma Świętego przez co najmniej pół godziny, lub odmówienie różańca świętego, lub pobożne odprawienie Drogi Krzyżowej, lub odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego, w intencji przebłagania Boga Wszechmogącego o koniec epidemii, ulgę dla tych, którzy cierpią i zbawienie wieczne dla tych, których Pan powołał do siebie.

Kościół modli się za tych, którzy nie mogą przyjąć sakramentu namaszczenia chorych i wiatyków, powierzając Bożemu miłosierdziu wszystkich i każdego z osobna na mocy komunii świętych i udziela wiernym odpustu zupełnego w chwili śmierci, pod warunkiem, że byli należycie dysponowani i zwykle za życia modlili się (w tym przypadku Kościół uzupełnia trzy zwyczajowe warunki). W celu uzyskania tego odpustu zaleca się używanie krucyfiksu lub krzyża (por. Enchiridion indulgentiarum, nr 12).

Niech Najświętsza Maryja Panna, Matka Boga i Kościoła, Uzdrowienie Chorych i Wspomożycielka Wiernych, nasza Orędowniczka, pomoże cierpiącej ludzkości, oddalając od nas zło tej pandemii i wyjednując nam wszelkie dobro niezbędne dla naszego zbawienia i uświęcenia.

Niniejszy dekret jest ważny niezależnie od wszelkich przepisów stanowiących inaczej.

W Rzymie, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, 19 marca 2020 roku.

Kard. Mauro Piacenza

Penitencjarz Większy

Ks. Prał. Krzysztof Nykiel

Regens

Zarządzenie Metropolity Katowickiego z dnia 24 października 2020 r. w związku z aktualną sytuacją epidemiczną

Mając na uwadze, że całe terytorium naszego kraju objęto tzw. czerwoną strefą, wszystkim wiernym udzielam ogólnej dyspensy od obowiązku niedzielnego i świątecznego uczestnictwa we Mszy św. w okresie obowiązywania wyżej wymienionej regulacji.

1. Do obowiązku proboszcza / administratora parafii należy podanie do publicznej wiadomości liczby osób mogących uczestniczyć we Mszy św. i w nabożeństwach (1 os./7 m2). Ze względów praktycznych zaleca się oznaczenie miejsc w kościele z zachowaniem koniecznego dystansu.
2. W aktualnej sytuacji zalecane jest wznowienie transmisji w Internecie Mszy św. niedzielnych odprawianych w kościele parafialnym, a także nabożeństw różańcowych.
   Nadal usilnie polecam zachowywanie wszystkich norm sanitarnych. Szczególną uwagę zwracam ponadto na udzielanie Komunii św. na rękę, do czego należy wiernych usilnie zachęcać w oparciu o tradycję i naukę Kościoła, przypomniane w dokumencie Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP z dnia 3 października 2020 r. Mając na uwadze powagę sytuacji, zobowiązuję celebransów do dezynfekcji rąk przed i po komunikowaniu, jak również do zakładania podczas tej posługi maseczek. Koncelebransów obowiązują one w czasie całej Mszy św.
3. Ze względu na zakaz organizowania wszelkiego rodzaju zebrań powyżej pięciu osób należy zawiesić na czas nieokreślony spotkania formacyjne i katechetyczne w parafii.
4. Należy też zawiesić spotkania formacyjne organizowane w gronie kapłanów oraz ograniczyć indywidualne spotkania księży, aby nie dopuścić do sytuacji braku duszpasterzy do codziennej posługi duszpasterskiej i katechizacji.
5. Dopuszcza się możliwość odwiedzin chorych w parafii. Należy jednak wizyty rozłożyć tak, by w danym dniu odwiedzić jednego lub dwóch chorych. W czasie sprawowania sakramentów należy zachować wszystkie wymogi bezpieczeństwa.
6. Od 1 listopada br. udzielanie sakramentu bierzmowania jest zawieszone, podobnie wizytacje kanoniczne jak i wszelkie inne formy, nawet wcześniej ustalone, posługi pasterskiej arcybiskupa i biskupów pomocniczych.
7. Ponieważ wzrasta liczba księży chorych na COVID-19, proszę ich proboszczów/współpracowników o przekazywanie do dyrektora Wydziału Duszpasterstwa KM informacji nie tylko o zakażeniu, ale także o aktualnym stanie zdrowia księży, ewentualnej hospitalizacji, potrzebach itd.
8. Informuję, że Radio eM (radio archidiecezji katowickiej) wznawia codzienną transmisję Mszy św. wieczornej z katedry Chrystusa Króla o godz.18.00. Niezmieniona pozostaje transmisja Mszy św. niedzielnej (godz.12.00).
9. Wobec zbliżającej się uroczystości Wszystkich Świętych i wspomnienia Wszystkich Wiernych Zmarłych informuję, że zgodnie z dekretem wydanym na polecenie papieża Franciszka przez Penitencjarię Apostolską, w tym roku odpust zupełny za zmarłych można zyskiwać nie przez pierwsze osiem dni listopada, ale przez cały miesiąc.
10. Nawiązując do Okólnika Duszpasterskiego 23/2020 podkreślam apel o włączenie się parafii w działania charytatywne wobec osób w starszym wieku i chorych. Tam gdzie to możliwe, posługę parafialnych zespołów charytatywnych niech wzmocni pomoc stałych diakonów, nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. i wolontariuszy.

Zachęcam Parafie, aby włączyły się w Solidarnościowy Korpus Wsparcia Seniorów.
(Załącznikami do tego punktu są dwa plakaty. Z powodu ich objętości, uniemożliwiającej przesłanie za pośrednictwem poczty elektronicznej, podaję link do strony internetowej, za pośrednictwem której można je pobrać) https://drive.google.com/drive/folders/1Hnym0ahT6ZDDbIyeSpWH5Y7QSudFoom6?usp=sharing).

Korzystając z okazji składam wszystkim – duchownym i wiernym świeckim - szczere podziękowanie za modlitewne wsparcie w minionym okresie zakażenia koronawirusem. Bóg zapłać Służbie Zdrowia za pomoc i wsparcie. Wszyscy – niezależnie czy chorzy czy zdrowi – twórzmy solidarną wspólnotę zmagającą się z zagrożeniem zdrowia, a nawet życia; niech nas wszystkich ochroni tarcza modlitwy różańcowej i wsparcie Matki Bożej Piekarskiej, Lekarki!

† Wiktor Skworc  Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 24 października 2020 r. VA I – 93/20

ZARZĄDZENIE METROPOLITY KATOWICKIEGO W AKTUALNEJ SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
Z DNIA 18 CZERWCA 2020 R.

1. W związku z pojawiającymi się – w szeroko pojętej przestrzeni społeczno-kościelnej – zakażeniami koronawirusem i zachorowaniem na Covid-19, mając na uwadze zdrowie i życie wiernych, których otaczamy duszpasterską troską, oraz duszpasterzy, zwracam się do wszystkich z serdecznym apelem o konsekwentne i wytrwałe stosowanie się do zaleceń sanitarnych. Aktualnie chodzi o zasłanianie ust i nosa. Wskazanie to obowiązuje wszystkich uczestników liturgii z wyjątkiem celebransów. Przypominając zaś Zarządzenie z dnia 28 maja br., nadal zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania (p.2), o czym duszpasterze powinni systematycznie informować.

2. W związku z przypadkami zachorowania duchownych na Covid-19 i orzeczeniem wobec nich kwarantanny, zarządzam co następuje:
- stwierdzenie zakażenia i orzeczenie kwarantanny wobec duchownego i jego najbliższych współpracowników – podjęte przez kompetentne służby sanitarne (Sanepid) – skutkuje w trybie natychmiastowym poddaniem się wskazaniom służb sanitarnych i koniecznością zgłoszenia tego faktu do dyrektora Wydziału Duszpasterstwa;
- w razie nakazu okresowego zamknięcia parafialnego kościoła, wiernym tej parafii udzielam dyspensy od obowiązku uczestniczenia w niedzielnej Mszy św. Równocześnie zachęcam, aby w miarę możliwości uczestniczyli we Mszy św. w kościołach parafii sąsiednich lub przeżywali Mszę św. dzięki transmisjom;
- po uzyskaniu zgody Sanepidu na ponowne otwarcie kościoła należy bezzwłocznie udostępnić świątynię wiernym i podjąć sprawowanie sakramentów przez duszpasterzy nie objętych kwarantanną (np. księża z dekanatu).

Bracia i Siostry!
W czasie zmagania się z zagrożeniami związanymi z trwającym stanem epidemicznym, szczególnego znaczenia w relacjach społecznych nabiera zasada solidarności, która konkretyzuje się poprzez budowanie wzajemnych więzi, gesty pomocy, przyjaźni i miłości społecznej. Wyjątkową formą solidarności jest modlitwa, przede wszystkim udział we Mszy świętej.
Wyrażając radość ze zniesienia limitu wiernych mogących uczestniczyć w zgromadzeniach religijnych, serdecznie zachęcam i zapraszam do udziału w Wielkiej Tajemnicy Wiary, która daje życie. Bądźmy wierni niedzielnej Eucharystii i świętowaniu niedzieli jako dnia Boga i człowieka!
Wszystkich serdecznie zachęcam do wytrwałej modlitwy. Wołajmy nieustannie: Święty Boże, Święty Mocny, Święty Nieśmiertelny - zmiłuj się nad nami!
Zgodnie z dotychczasową praktyką Zarządzenie należy umieścić w gablotce i na głównej stronie internetowej parafii.

† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 18 czerwca 2020 r. VA I – 53/20

ZARZĄDZENIE ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO ODNOŚNIE DO SPRAWOWANIA POSŁUGI DUSZPASTERSKIEJ I LITURGICZNEJ Z DNIA 28 MAJA 2020 R.

 
Wstęp
W związku z sytuacją epidemiologiczną dotychczasowe akty prawne metropolity katowickiego obowiązują nadal w takim zakresie, jaki określają najnowsze rozporządzenia władzy cywilnej, ze szczególnym uwzględnieniem wskazań zaktualizowanych w niniejszym zarządzeniu.
1. Odwołanie dyspensy
Z dniem 6 czerwca br. odwołana zostaje ogólna dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. Zgodnie z przepisami prawa kościelnego „wierni są zobowiązani do uczestnictwa w Eucharystii w niedzielę i dni nakazane, chyba, że są usprawiedliwieni dla ważnego powodu, np. choroba, pielęgnacja niemowląt (por. KKK 2180, 2181, 2182.).
W obecnej sytuacji utrzymuje się dyspensę dla osób w podeszłym wieku, osób z objawami infekcji oraz tych, którzy czują obawę przed zarażeniem. Wiernych, którzy z uzasadnionej racji nie mogą uczestniczyć w niedzielnej Eucharystii, zachęcam do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła, korzystania z transmisji telewizyjnych, radiowych bądź internetowych oraz do stosowania praktyki Komunii św. duchowej.
2. Sprawowanie Eucharystii i innych nabożeństw w kościele
Podczas sprawowania Eucharystii i innych nabożeństw, które zostają przywrócone zgodnie z kalendarzem liturgicznym i parafialną tradycją, należy z najwyższą troską zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni.
Za zgodą rodziców i z zachowaniem wszystkich rygorów sanitarnych przywraca się posługę służby liturgicznej, w tym ministrantów, lektorów, kantorów oraz scholi, a także udzielanie Komunii św. w kościele przez nadzwyczajnych szafarzy.
Nadal zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania.
3. Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania
W ślad za zarządzeniem z dnia 16 maja br. zachęcam wiernych do korzystania z sakramentu pokuty i pojednania, zwłaszcza w okresie wielkanocnym, który trwa
do niedzieli Trójcy Przenajświętszej (7 czerwca), i do pełnego uczestnictwa we Mszy św. tzn. z przyjęciem Komunii św.
4. Duszpasterstwo
Przywracamy w parafiach odwiedziny chorych z posługą sakramentalną z zastosowaniem wszystkich aktualnie obowiązujących zasad sanitarnych. Zaleca się rozłożenie tej posługi w czasie, aby nie kumulować odwiedzin w jednym dniu.
Udzielanie sakramentu bierzmowania w parafiach należy organizować za pośrednictwem Wydziału Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej, a następnie szczegóły uzgadniać z biskupem – szafarzem sakramentu.
W nawiązaniu do pkt. 5 zarządzenia z dnia 4 maja br. polecam proboszczom zorganizowanie uroczystości wczesnej i pierwszej Komunii św. w ścisłej współpracy z rodzicami i katechetami, z zachowaniem obowiązujących zasad sanitarnych i z uwzględnieniem rozporządzeń władzy cywilnej.
Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujący stan prawny, możliwe będzie zorganizowanie procesji Bożego Ciała. Zaleca się jej organizację wokół kościoła z czterema błogosławieństwami bez konieczności budowy osobnych ołtarzy. Należy przy tym zastosować najnowszą normę służb medycznych, według której w zgromadzeniach poza budynkami kultu może uczestniczyć do 150 osób, a także stosowne zalecenia sanitarne. Zalecam także wystawienie Najświętszego Sakramentu do adoracji wiernych po ostatniej Mszy św. przedpołudniowej do Mszy św. wieczornej.
Przywracamy duszpasterstwo dzieci i młodzieży, w tym pracę formacyjną służby liturgicznej, Dzieci Maryi, ERM, Ruchu Światło-Życie, a także innych grup parafialnych.
W porozumieniu ze szkołą, rodzicami oraz katechetami można planować Msze św. szkolne, zwłaszcza na zakończenie roku szkolnego.
5. Duchowieństwo
Przywracamy dekanalne spotkania formacyjne w II czwartek każdego miesiąca.
Zachowując zasadę rezydencji, duchowni mogą korzystać z przysługującego im dnia wolnego.
Niniejsze zarządzenie obowiązuje od dnia 30 maja 2020 r. (z wyjątkiem punktu 1). Należy je umieścić w gablotce i na głównej stronie internetowej parafii oraz przekazać i wyjaśnić wiernym w ogłoszeniach parafialnych.

 
† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 28 maja 2020 r. VA I – 42/20

ZARZĄDZENIE ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO W SPRAWIE SPRAWOWANIA SAKRAMENTU POKUTY I POJEDNANIA z dnia 16 maja 2020 r.

1. W nawiązaniu do p. 4. Zarządzenia z dnia 4 maja br. ponownie zachęcam wiernych do korzystania w okresie wielkanocnym, który trwa do Niedzieli Najświętszej Trójcy (7 czerwca) z Sakramentu Pokuty i Pojednania i do pełnego uczestnictwa we Mszy świętej, tzn. z przyjęciem Komunii św. Jest to wymóg przykazania kościelnego. Można go wypełnić, uczestnicząc we Mszy św. również w dni powszednie, do czego usilnie zachęcam wiernych.

2. W celu ułatwienia możliwości przyjęcia Sakramentu Pokuty i Pojednania polecam powrót do praktyki dyżuru spowiedników w wyznaczonych i ogłoszonych wiernym godzinach, przede wszystkim przed każdą Mszą świętą, ale także dodatkowo w soboty oraz w innych terminach, stosownie do miejscowych tradycji i potrzeb.

Spowiedź może odbywać się:
a) nadal poza konfesjonałem (co jest zalecane) w przystosowanych pomieszczeniach, odpowiednio dezynfekowanych i często wietrzonych, z zachowaniem obowiązujących norm sanitarnych;
b) w tradycyjnych konfesjonałach – z zachowaniem szczególnej ostrożności i wszystkich obowiązujących norm sanitarnych, za co szczególną odpowiedzialność ponosi proboszcz/administrator parafii, a bezpośrednio spowiednik.

Niniejsze zarządzenie należy umieścić w gablotce i na głównej stronie internetowej parafii.
† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 16 maja 2020 r., w święto św. Andrzeja Boboli, prezbitera i męczennika, patrona Polski
Ad. VA I – 24/20