Apele i komunikaty
Słowo Metropolity Katowickiego przed wizytą Ad Limina Apostolorum
SŁOWO METROPOLITY KATOWICKIEGO PRZED WIZYTĄ AD LIMINA APOSTOLORUM
Drodzy Diecezjanie!
Trwa wizyta Episkopatu Polski ad limina apostolorum. W dniach od 25 do 29 października w czwartej i ostatniej grupie będą przebywali w Watykanie biskupi reprezentujący metropolię katowicką i krakowską. Program wizyty przewiduje zaplanowane na 28 października spotkanie z papieżem Franciszkiem oraz liczne wizyty i spotkania w kongregacjach i innych urzędach Stolicy Apostolskiej.
Wizyta do progów apostolskich to istotny element posługi i misji każdego biskupa jako następcy apostołów i członka kolegium, któremu przewodzi Ojciec Święty. To szczególny czas umacniania jedności, wspólnoty i braterstwa, a jednocześnie możliwość pochylenia się wraz z następcą św. Piotra i jego współpracownikami nad aktualną sytuacją i wyzwaniami lokalnego Kościoła.
Nawiedzając – razem z biskupami pomocniczymi - groby apostołów i celebrując Eucharystię w czterech rzymskich bazylikach, będziemy się modlili w intencji naszej archidiecezji i całego Kościoła w górnośląskiej metropolii. Będziemy pamiętali o wszystkich chorych i cierpiących, o rodzinach i osobach życia konsekrowanego, o prezbiterach i diakonach. Przewodnicząc Mszy św. w bazylice św. Piotra, będę szczególnie prosił, aby ten Apostoł umacniał nas we wierze (por. Łk 22, 32), uczył wypływania na głębię i trwania przy Jezusie Chrystusie, który ma słowa życia wiecznego (por. J 6, 68).
Bracia i Siostry!
Na spotkaniu z Ojcem Świętym zapewnię go o naszej modlitwie i przekażę słowa jedności oraz wdzięczności za wszelkie gesty życzliwości dla naszego lokalnego Kościoła. Podziękuję za pozdrowienia kierowane do pielgrzymów w Piekarach Śląskich oraz za dar beatyfikacji Sługi Bożego ks. Jana Franciszka Machy, którą przeżywać będziemy w katowickiej katedrze w sobotę 20 listopada br.
Papieskim wysłannikiem na te uroczystości będzie prefekt Kongregacji ds. Kanonizacyjnych – kard. Marcello Semeraro. Już wkrótce będę miał okazję spotkać się z nim osobiście, aby raz jeszcze zaprosić go do Katowic i wyrazić naszą radość w związku z planowaną beatyfikacją.
Drodzy Diecezjanie!
Proszę Was serdecznie o modlitwę w dniach wizyty ad limina apostolorum. Niech ta intencja wybrzmiewa szczególnie podczas nabożeństw różańcowych. Wzywajmy pomocy Matki Kościoła i Królowej Pokoju, aby czas wizyty do apostolskich progów przyniósł nam wszystkim umocnienie na synodalnej drodze ku Kościołowi komunii – wspólnoty, uczestnictwa i misji.
Wszystkim zgromadzonym na niedzielnej Eucharystii, wspólnotom parafialnym i wszystkim ochrzczonym z serca błogosławię: † W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
+ Wiktor Skworc ARCYBISKUP METROPOLITA KATOWICKI Katowice, 22 października 2021 r. VA I - 76/21
Komunikat dotyczący Arcybiskupa Wiktora Skworca
Komunikat Archidiecezji Krakowskiej
dotyczący abp. Wiktora Skworca, metropolity katowickiego, biskupa tarnowskiego w latach 1998-2011
Działając na podstawie przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego i motu proprio Papieża Franciszka Vos estis lux mundi, Stolica Apostolska – w następstwie zgłoszenia dokonanego przez abp. Wiktora Skworca – przeprowadziła postępowanie w celu zbadania sygnalizowanych zaniedbań dokonanych przez niego, jako biskupa tarnowskiego, w sprawach wykorzystania seksualnego popełnionego wobec osób małoletnich przez dwóch kapłanów tej diecezji.
Po zakończeniu powyższego dochodzenia i w związku ze swoimi wcześniejszymi oświadczeniami, abp Wiktor Skworc:
- złożył rezygnację z członkostwa w Radzie Stałej Konferencji Episkopatu Polski;
- złożył rezygnację z funkcji przewodniczącego Komisji ds. Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski;
- zobowiązał się wesprzeć finansowo – z prywatnych środków – wydatki diecezji tarnowskiej związane ze sprawami wykorzystania seksualnego;
- poprosił o wyznaczenie Arcybiskupa Koadiutora.
Kraków, dnia 9 lipca 2021 r. Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej
SŁOWO ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO DO WIERNYCH I DUCHOWIEŃSTWA ARCHIDIECEZJI KATOWICKIEJ
Drodzy Diecezjanie, Bracia i Siostry, Drodzy Księża i Osoby Życia Konsekrowanego!
W nawiązaniu do opublikowanego komunikatu Archidiecezji Krakowskiej z dnia 9 lipca 2021 r. pragnę Was poinformować, że z pokorą przyjmuję wyniki dochodzenia Stolicy Apostolskiej, o które sam prosiłem, dotyczącego sytuacji zaistniałych w czasie pełnienia przeze mnie posługi biskupa tarnowskiego. Sytuacje te dotyczyły wykorzystania seksualnego małoletnich przez duchownych podległych mojej jurysdykcji. Jak się okazało, w dwóch takich przypadkach doszło do zaniedbań. W związku z tym zwracam się przede wszystkim do skrzywdzonych oraz ich rodzin ze szczerą i pokorną prośbą o przebaczenie. O to samo proszę wspólnotę Kościoła tarnowskiego, któremu przez niespełna 14 lat starałem się służyć na miarę możliwości i sił.
Bracia i Siostry!
Wobec rodzących się w związku z tym pytań i wątpliwości odnośnie do sytuacji w Archidiecezji Katowickiej jest moją powinnością poinformować was o tym, że w ciągu niespełna 10-ciu już lat posługi w archidiecezji uruchomiłem wszystkie konieczne mechanizmy ochrony małoletnich. Żadne zgłoszenie nie zostało pominięte, zlekceważone czy nierozpoznane. W tych sprawach przestrzegane jest ściśle obowiązujące prawo kościelne i państwowe. Został stworzony system zapobiegania przestępstwom. W jego ramach przeprowadzono szkolenia duchownych, katechetów świeckich oraz innych osób pracujących w instytucjach kościelnych. Działa i jest łatwo dostępny duchowny - przewodniczący zespołu ds. prewencji, powołani zostali rzecznicy osób pokrzywdzonych i ich duszpasterz. Każda z osób skrzywdzonych otrzymuje konkretną ofertę pomocy i wsparcia. W obu diecezjach spotykałem się też osobiście z osobami skrzywdzonymi.
Bracia i Siostry!
Nie ukrywam, że w 24. roku biskupiej posługi przychodzi mi w tych dniach przeżywać najtrudniejsze chwile w życiu, dlatego z ufnością powierzam się Bożej Opatrzności i proszę Was o wsparcie modlitwą, zwłaszcza Koronką do Bożego Miłosierdzia. O takie samo wsparcie i zrozumienie proszę duchowieństwo archidiecezji i osoby życia konsekrowanego. Wołajmy wspólnie o miłosierdzie dla nas i świata całego.
Razem z Wami pragnę tworzywem modlitwy, cierpienia i pokuty budować wspólnotę Kościoła, aby był – jak tego chce sam Chrystus – „nie mający skazy czy zmarszczki” (Ef 5, 27). Niech nas wszystkich ogarnie ojcowskim sercem – św. Józef, patron Kościoła.
† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki Katowice, 9 lipca 2021 r. VA I – 40/21
Apel Metropolity Katowickiego o modlitwę za Kościół w Chinach
APEL METROPOLITY KATOWICKIEGO O MODLITWĘ ZA KOŚCIÓŁ W CHINACH
Drodzy Diecezjanie!
W 2007 roku Papież Benedykt XVI w Liście do Katolików Chińskich ogłosił Dzień Modlitw za Kościół w Chinach i wyznaczył go na przypadające 24. maja liturgiczne wspomnienie Najświętszej Dziewicy Maryi, Wspomożycielki Wiernych, czczonej z wielką pobożnością w sanktuarium maryjnym Sheshan koło Szanghaju.
W tym roku dzień ten przypada w święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła, w oktawie Uroczystości Zesłania Ducha Świętego.
Przejęci faktem, że katolicy tego najliczniejszego spośród narodów świata stanowią zaledwie około 1% społeczeństwa, a jednocześnie świadomi skarbu wiary, który trwa i rośnie w Kościele Chińskim naznaczonym licznymi prześladowaniami, chcemy prosić, aby Duch Święty Pocieszyciel ubogacał swoimi darami tamtejszych wiernych i duchowieństwo.
Niech wstawiennictwo Maryi, Matki Kościoła i Wspomożenia Wiernych, wyprasza Kościołowi Chińskiemu potrzebne łaski.
Bracia i Siostry!
Idąc za pragnieniem św. Jana Pawła II i zaproszeniem Benedykta XVI, wspieranym przez papieża Franciszka, zachęcam do duchowego wsparcia katolików należących do narodu chińskiego. Prośmy, aby ci, którzy zadziwiają świat rozwojem cywilizacyjnym i gospodarczym, mogli doświadczać wolności w wyznawaniu wiary i cieszyć się pełną łącznością ze Stolicą Apostolską.
Wszystkim, podejmującym dzieło modlitwy, postu i umartwienia za Kościół w Chinach z serca błogosławię.
+ Wiktor Skworc ARCYBISKUP METROPOLITA KATOWICKI
Katowice, 20 maja 2021 r. VA – 34/21
Komunikat Metropolity Katowickiego w związku z trzęsieniem ziemi w Chorwacji
KOMUNIKAT METROPOLITY KATOWICKIEGO W ZWIĄZKU Z TRZĘSIENIEM ZIEMI W CHORWACJI
Bracia i Siostry,
w ostatnich dniach 2020 r. Chorwację nawiedziło najsilniejsze od 140 lat trzęsienie ziemi. Kilka dniu później, w uroczystość Objawienia Pańskiego, doszło w tym kraju do kolejnych wstrząsów. Straty materialne obszaru dotkniętego trzęsieniem ziemi, szczególnie w okolicach Zagrzebia, opiewają na miliony dolarów.
W związku z tymi tragicznymi wydarzeniami ogłaszam w archidiecezji katowickiej niedzielę 24 stycznia br. „Dniem Solidarności z Chorwacją”. Międzyludzka solidarność wyraża się – jak naucza papież Franciszek – troską o osoby słabsze; patrzy w twarz brata, dotyka jego ciała, czuje jego bliskość (Encyklika Fratelli tutti, 115). Realizując to przekonanie Ojca świętego, polecajmy Bożej Opatrzności w tym dniu w naszych modlitwach indywidualnych i wspólnotowych ofiary wspomnianego kataklizmu: tragicznie zmarłych, setki rannych i tysiące osób pozbawionych dachu nad głową. Konkretnym znakiem naszego współczucia poszkodowanym w Chorwacji będzie wsparcie finansowe zrealizowane za pośrednictwem Caritas Archidiecezji Katowickiej w wysokości 50 tys. zł.
Wyrażając wdzięczność za podjęte dzieło modlitewne w intencjach ofiar trzęsienia ziemi w Chorwacji, życzę wszystkim wzrastania w braterstwie otwartym na każdego człowieka i z serca Wam błogosławię: w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen.
† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 15 stycznia 2021 r. VA I – 1/21
Komunikat Rady Stałej KEP 17.12.2020 r.
KOMUNIKAT RADY STAŁEJ KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI
PO SPOTKANIU ONLINE W DNIU 17 GRUDNIA 2020 ROKU
W dniu 17 grudnia 2020 r. zebrała się na posiedzeniu online Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski. Było ono poświęcone aktualnym kwestiom duszpasterskim Kościoła w Polsce, zwłaszcza w perspektywie zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia.
- Członkowie Rady Stałej podjęli refleksję nad pojawiającymi się coraz częściej próbami podważenia autorytetu największego Polaka w naszej historii, św. Jana Pawła II. Ludzie młodzi nie mieli już możliwości zetknięcia się z nim bezpośrednio. Nie doświadczyli zatem niezwykłej osobowości i duchowego charyzmatu człowieka, którego życie, głoszenie Ewangelii oraz pokorna i niezmordowana posługa dla bliźnich zmieniły losy Polski i świata. Stąd też, podkreślając wielkość i świętość Papieża Polaka, biskupi apelują, by szczególny czas Świąt Bożego Narodzenia, który w naszej tradycji był zawsze czasem rodzinnych spotkań, a który w tym roku, ze względu na pandemię, przeżyjemy w dużej mierze inaczej niż w latach poprzednich, był okazją do serdecznego, międzypokoleniowego dzielenia się świadectwem wiary i dobroci tego wyjątkowego człowieka, której tak wielu z nas osobiście doświadczyło.
- W związku z decyzją Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, która mocą uprawnień przyznanych jej przez papieża Franciszka, udzieliła zgody biskupom diecezjalnym na zezwalanie swoim prezbiterom na celebrowanie czterech Mszy św. 25 grudnia(Narodzenie Pańskie), 1 stycznia (Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi) i 6 stycznia(Objawienie Pańskie), wobec utrzymanych przez władze sanitarne w kraju obostrzeń dotyczących limitów osób mogących uczestniczyć w nabożeństwach, Rada Stała apeluje, by w tych kościołach i kaplicach, gdzie byłoby to możliwe, zwiększyć liczbę odprawianych Mszy św. zwłaszcza w wyżej wymienionych dniach. Pozwoliłoby to uczestniczyć w Eucharystii większej liczbie wiernych w niedziele, a szczególnie, w tych wyjątkowo ważnych dla katolików świętach. Równocześnie Rada Stała zachęca duszpasterzy i wiernych świeckich do radosnego przeżywania okresu Bożego Narodzenia, a także dziękowania Panu Bogu za wszystkie łaski otrzymane w mijającym roku oraz prośby o błogosławieństwo Boże na Nowy 2021 Rok, przy zachowaniu przepisów sanitarnych związanych zwłaszcza z Sylwestrem 2020 roku.
- Wraz z całym społeczeństwem, w duchu wdzięczności, kilka lat temu biskupi przyjęli ustawę o ograniczeniu handlu w niedzielę, która dopiero od bieżącego roku obowiązuje w pełnym zakresie. Pozwoliła ona wielu ludziom, zwłaszcza licznie pracującym w handlu kobietom, przeżywać niedzielę jako dzień wolny i święto rodziny. Polakom przywrócone zostało prawo do odpoczynku, czas na duchowy rozwój, możliwość spotkania z rodziną, bliźnimi, naturą i kulturą. Biskupi Rady Stałej wyrazili nadzieję, że pandemia i związane z nią problemy nie staną się pretekstem do zmiany lub zawieszenia obowiązującej ustawy, która już wpisała się mocno w życie rodzin i całego społeczeństwa. Niech niedziela pozostanie czasem umocnienia, niekiedy nadwątlonych całotygodniową pracą, więzi rodzinnych i społecznych; niech będzie przestrzenią emocjonalnego wyciszenia i wzmacniania wartości duchowych w każdym z nas.
- Biskupi zapoznali się z aktualną sytuacją mediów katolickich w Polsce oraz możliwym poszerzeniem współpracy między nimi. Wskazano na rolę, jaką w procesie tym powinny odegrać podmioty medialne związane z Episkopatem, a zwłaszcza Biuro Prasowe KEP, Katolicka Agencja Informacyjna i portal Opoka.
- Rada Stała zwraca uwagę na nieuzgodnione z Konferencją Episkopatu Polski działania Fundacji Solo Dios Basta, która zaprasza osoby duchowne i wiernych świeckich do włączenia się w zaplanowaną na ostatni dzień Starego Roku inicjatywę modlitewną pt. Różaniec do granic czasu. Doceniając wkład laikatu w dzieło ewangelizacji, Rada Stała zauważa jednak, że Fundacja kolejny raz zaprasza do udziału w wydarzeniu, które pozbawione jest teologicznego i pastoralnego uporządkowania oraz przebiega poza przyjętym programem duszpasterskim i bez współpracy z Komisją Duszpasterstwa KEP. W związku z powyższym zaleca zachowanie dystansu odnośnie do działań Fundacji Solo Dios Basta.
- Na zbliżające się Święta Bożego Narodzenia członkowie Rady Stałej przekazują wszystkim Rodakom w kraju i za granicą najlepsze życzenia opieki Nowonarodzonego Pana i udzielają pasterskiego błogosławieństwa.
Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski 17 grudnia 2020 roku
Za zgodność: + Artur G. Miziński Sekretarz Generalny KEP
Komunikat Metropolity Katowickiego na Dzień Pomocy Kościołowi na Wschodzie 06.12.2020 r.
KOMUNIKAT METROPOLITY KATOWICKIEGO NA DZIEŃ MODLITWY I POMOCY KOŚCIOŁOWI NA WSCHODZIE
Drodzy Diecezjanie! Bracia i Siostry!
W niedzielę 6 grudnia po raz 21. Kościół w Polsce obchodzi Dzień modlitwy i pomocy Kościołowi na Wschodzie. W duchu adwentowego oczekiwania chcemy solidaryzować się z tymi, którym przyszło żyć i tworzyć wspólnotę wierzących za naszą wschodnią granicą. Zdajemy sobie sprawę, że wielu z nas rodzinnie bądź historycznie związana jest z tamtymi terenami. Wszystkich łączy Chrystus, który gromadzi nas na świętej Wieczerzy oraz poczucie odpowiedzialności za Kościół, szczególnie za znajdujących się w potrzebie.
Kościół katolicki na Wschodzie w zdecydowanej większości znajduje się w mniejszości. Wierni żyją nierzadko w skrajnym ubóstwie, ale, jak podkreślają pracujący wśród nich kapłani, potrafią cieszyć się małymi rzeczami i dziękują za każdy nawet najdrobniejszy gest pamięci i dar serca. Dzisiejszy dzień za wschodnią granicą jest dniem wdzięczności za tych, którzy pomagają duchowo i materialnie.
Archidiecezja katowicka przez dziesiątki lat wspiera Kościół na Wschodzie materialnie, a od blisko 30-tu lat, od kiedy ta forma pomocy stała się możliwa, także personalnie. Dziesięciu księży archidiecezji katowickiej posługuje aktualnie w Rosji, na Ukrainie, w Kazachstanie i w Mołdawii. Prowadzą wiernych drogami wiary, nadziei i miłości, dzielą z nimi codzienne losy, uczestniczą w niełatwych życiowych sytuacjach. Jesteśmy im szczególnie wdzięczni za świadectwo i gotowość ewangelizacji w skrajnych często warunkach. Nasi księża budują kościoły, troszczą się o duchowy rozwój i polepszenie warunków życia swoich wiernych. Podejmują inicjatywy duszpasterskie, ale także dzieła charytatywne, tak bardzo konieczne szczególnie w obecnej sytuacji pandemii. W tych właśnie dziełach – ukierunkowanych na dzieci, młodzież, rodziny i seniorów – pracują osoby życia konsekrowanego, siostry zakonne związane z naszą archidiecezją.
Czujmy się współodpowiedzialni za nich i za wspólnoty wiernych, którym służą. Pamiętamy, że przez wiele lat Kościół w Polsce doświadczał pomocy z Zachodu. Starsze pokolenie pamięta z pewnością o darach otrzymywanych z zagranicy. Dzisiaj dla naszych sióstr i braci z krajów byłego Związku Radzieckiego to my jesteśmy „Zachodem” i możemy w duchu wdzięczności uczynić coś dobrego, wspierając ich tym, co posiadamy. Pamiętajmy, że w tym wszystkim nie robimy nic nadzwyczajnego, bo misyjne i charytatywne zaangażowanie to nasza powinność, obowiązek każdego Kościoła lokalnego.
Bracia i Siostry!
Polecam Waszej modlitewnej pamięci i materialnej hojności wszystkich katolików na Wschodzie, ich pasterzy, kapłanów i siostry zakonne. W trudnym dla nas wszystkich czasie nie zamykajmy naszych serc, ale w duchu adwentowego wyrzeczenia dzielmy się tym, co mamy, aby jeszcze lepiej przygotować się na przyjęcie Tego, który jest Darem dla nas wszystkich.
Życzę dobrego i owocnego Adwentu. Zapewniam o modlitwie, duchowej bliskości i jedności. Z serca błogosławię.
† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 6 grudnia 2020 r. VA I – 101/20
Oświadczenie Przewodniczącego KEP w kontekście rezolucji Parlamentu Europejskiego ws. aborcji w Polsce
OŚWIADCZENIE PRZEWODNICZĄCEGO KONFERENCJI EPIKOPATU POLSKI W KONTEKŚCIE REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGOWS. ABORCJI W POLSCE
Powszechne prawo do życia
W dniu 26 listopada 2020 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie aborcji w Polsce. Przywołuje w niej wielokrotnie Kartę Praw Podstawowych UE, w której czytamy m.in.: „Świadoma swego duchowo-religijnego i moralnego dziedzictwa, Unia jest zbudowana na niepodzielnych, powszechnych wartościach godności osoby ludzkiej, wolności, równości i solidarności; opiera się na zasadach demokracji i państwa prawnego” (preambuła).
Karta Praw Podstawowych przypomina, że „każdy ma prawo do życia” (art. 2, ust. 1). Jej autorzy chcieli całkowicie odciąć się od niechlubnej praktyki eugenicznej. Zapisano w niej zatem, że w dziedzinach medycyny i biologii musi być szanowany „zakaz praktyk eugenicznych, w szczególności tych, których celem jest selekcja osób” (art. 3, ust. 2 b). Unia Europejska tym samym uznaje, że niezbywalna godność osoby ludzkiej i poszanowanie prawa do życia stanowią podstawowe kryterium demokracji i państwa prawnego.
W podobnym duchu wypowiadał się św. Jan Paweł II. „Miarą cywilizacji – miarą uniwersalną, ponadczasową, obejmującą wszystkie kultury – jest jej stosunek do życia. Cywilizacja, która odrzuca bezbronnych, zasługuje na miano barbarzyńskiej. Choćby nawet miała wielkie osiągnięcia gospodarcze, techniczne, artystyczne, naukowe” (Jan Paweł II, Kalisz, 4 czerwca 1997 r.).
Łamanie prawa do życia
Niestety, zasady fundamentalnego szacunku dla życia ludzkiego są „dzisiaj łamane w sposób brutalny nie tylko w wyniku zachowań jednostek, ale także decyzji i układów strukturalnych” (Franciszek, List z okazji 25-lecia Papieskiej Akademii Życia, 15 stycznia 2019 r.). „Zamachy
na ludzką godność i życie ludzi trwają niestety także w naszej epoce, która jest epoką uniwersalnych praw człowieka. Mamy do czynienia z nowymi zagrożeniami i nowym zniewoleniem, a ustawodawstwa nie zawsze służą ochronie najsłabszego i najbardziej kruchego życia ludzkiego” (Franciszek, 25 marca 2020 r.). Często u podstawy takiej polityki mamy błędną koncepcję pluralizmu. Stąd ważne wydaje się przypomnienie słów św. Jana Pawła II skierowanych w Warszawie do korpusu dyplomatycznego: „Także państwa pluralistyczne nie mogą zrezygnować z norm etycznych w swoim prawodawstwie i w życiu publicznym, zwłaszcza tam, gdzie ochrony domaga się dobro podstawowe, jakim jest życie człowieka od momentu jego poczęcia aż po naturalną śmierć” (Jan Paweł II, Przemówienie do korpusu dyplomatycznego, Warszawa, 8 czerwca 1991 r.). Aborcja bowiem to nie kwestia wyznaniowa; „to zasadniczo problem etyki ludzkiej, poprzedzający jakiekolwiek wyznanie religijne” – podkreśla papież Franciszek. Stąd pytanie: „czy aby rozwiązać jakiś problem, słuszne jest niszczenie czyjegoś życia lub wynajmowanie płatnego mordercy?” (Franciszek, List do kobiet argentyńskich zaangażowanych w obronę życia, 26 listopada 2020 r.).
W dyskusji o życiu ludzkim nie może być mowy o kompromisie
Wprawdzie regulacje w zakresie ochrony życia ludzkiego pozostają poza kompetencjami UE, jak o tym wielokrotnie przypominała Komisja Europejska w odpowiedziach na pytania poselskie, ale mimo wszystko Unia mogłaby wiele zrobić w zakresie zwiększenia ochrony prawa do życia każdego poczętego dziecka np. poprzez promocję dobrych praktyk. Jednak, aby takie działania na rzecz promocji prawa do życia i zakazu praktyk eugenicznych mogły być skuteczne, konieczne jest właściwe ustawienie kilku kwestii.
Po pierwsze, sam tytuł rezolucji jest mylący, gdyż w świetle nie tylko etyki, ale również prawa międzynarodowego nie istnieje coś takiego, jak „prawo do aborcji”. W żadnym demokratycznym porządku prawnym nie może być bowiem prawa do zabijania niewinnego człowieka.
Po drugie, w dyskusji o aborcji nie są najważniejsze prawa przeciwników ani prawa zwolenników aborcji, ale prawo dzieci i to prawo podstawowe, bo prawo do życia, które – niezależnie od okoliczności – powinno być gwarantowane każdemu dziecku i prawnie chronione.
Po trzecie, prawo do życia jest podstawowym prawem człowieka, zawsze przysługuje mu pierwszeństwo przed prawem wyboru, gdyż żaden człowiek nie może autorytatywnie dopuszczać możliwości zabijania drugiego. Mówienie o tzw. kompromisie prawnym w sprawie ochrony życia jest fałszowaniem rzeczywistości, ponieważ pomija się w nim najważniejszą, trzecią stronę sporu, czyli dzieci nienarodzone oraz ich niezbywalne prawo do życia. Jakikolwiek kompromis w tej sprawie jest równoznaczny z odebraniem niektórym dzieciom podstawowego prawa do życia i wymierzaniem w brutalny sposób kary śmierci, czego – przypomnijmy – zabrania także Karta Praw Podstawowych. Dlatego nie może być w tym względzie mowy o żadnym kompromisie.
Obrona prawa do życia
Obrona życia nie jest dzisiaj łatwym zadaniem. Św. Jan Paweł II mówił wręcz o zorganizowanym sprzysiężeniu przeciwko życiu ogarniającym także organizacje międzynarodowe, fundacje, stowarzyszenia i niektóre media. Prowadzą one programową walkę o legalizacje i rozpowszechnianie aborcji w świecie, podejmują próby wymuszenia „z zewnątrz” proaborcyjnego ustawodawstwa, angażując w to poważne środki finansowe (por. EV 59). „Niezbyt liczni są ci, którzy walczą o życie w świecie, w którym codziennie produkuje się więcej broni, codziennie przyjmuje się więcej praw przeciwko życiu, codziennie rozwija się kultura odrzucenia, odrzucania tego, co niepotrzebne, tego, co przeszkadza” (Franciszek, 5 lutego 2018 r.).
Obrońcy życia nierzadko spotykają się z agresją i pogardą. Do nich kieruję słowa podziękowania wypowiedziane przez św. Jana Pawła II: „Dziękuję za inicjatywy parlamentarne, zmierzające do zabezpieczenia życia ludzkiego od chwili poczęcia w łonie matki. Jasne stanowisko prawa jest nieodzowne, aby mógł dokonywać się również gruntowny proces nawrócenia. Trudno bowiem o właściwą działalność wychowawczą czy duszpasterską, gdy prawo temu przeszkadza. To, co «legalne», zostaje niestety bardzo łatwo przyjęte jako «moralnie dozwolone»” (Jan Paweł II, Warszawa, 9 czerwca 1991 r.).
Obrona życia w Polsce
W ostatnich dniach papież Franciszek kilkukrotnie podejmował temat ochrony życia: „Przez wstawiennictwo Najświętszej Maryi Panny i świętego papieża Polaka – mówił Franciszek - proszę Boga, aby obudził w
sercach wszystkich szacunek dla życia naszych braci, zwłaszcza najsłabszych i bezbronnych, i dał siłę tym, którzy je przyjmują i troszczą się o nie, także wtedy, gdy wymaga to heroicznej miłości!” (Franciszek, 28 października 2020 roku).
Liczne środowiska w Polsce podejmują starania w celu promocji i ochrony życia nienarodzonych. „Dążenia do pełnej ochrony życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej śmierci […] to zadanie zarówno parlamentarzystów, jak i wszystkich ludzi dobrej woli, bez względu na wyznawaną religię czy światopogląd” (Komunikat Prezydium Konferencji Episkopatu Polski ws. ochrony życia ludzkiego, 6 października 2016 r. ).
Środowiska te są głosem tysięcy dzieci w łonach matek, których życie znajduje się w niebezpieczeństwie. Są oni głosem naturalnego rozumu, który konsekwentnie, wbrew ideologicznemu konformizmowi i oportunizmowi, staje w obronie ludzkiego życia w każdej fazie jego rozwoju. Są oni głosem setek milionów ludzi na całym świecie, którzy odkryli piękno każdego życia. Niestety, ten odważny i prawy głos często spotyka się z agresją i przemocą ze strony zwolenników cywilizacji śmierci.
Inicjatywy wspierające rodziców
Przypominam, iż papież Franciszek prosił Boga, „aby obudził w sercach wszystkich szacunek dla życia naszych braci, zwłaszcza najsłabszych i bezbronnych, i dał siłę tym, którzy je przyjmują i troszczą się o nie, także wtedy, gdy wymaga to heroicznej miłości”. Z podobnym apelem zwróciła się do wszystkich Polaków Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski „Przykazanie miłości nakłada na nas ważny obowiązek troski, pomocy i ochrony, której potrzebują matki i rodziny przyjmujące i wychowujące chore dzieci. Dziękuję wszystkim wspólnotom i instytucjom, które od lat to robią i zwracam się z apelem do parafii, ruchów katolickich i innych organizacji kościelnych, o podejmowanie konkretnych inicjatyw wychodzących naprzeciw tym, którzy takiej pomocy, tak indywidualnej, jak i instytucjonalnej, potrzebują i będą potrzebować. Kościół zawsze będzie opowiadał się za życiem i wspierał chroniące je inicjatywy” (Apel Rady Stałej KEP w Sprawie Ochrony Życia i Pokoju Społecznego, 28 października 2020 r.).
Każdy człowiek ma prawo do tego, aby jego przyjścia na świat oczekiwano z miłością. Jestem pełen wdzięczności wobec rodziców, którzy w taki właśnie sposób przyjmują swoje potomstwo. Dziękuję tym, którzy w ruchach obrony życia podejmują inicjatywy na rzecz zarówno pełnej prawnej ochrony życia poczętego dziecka, jak również organizują pomoc i wsparcie dla matek spodziewających się dziecka. Modlę się za tych, którzy popełnili grzech aborcji lub mieli w nim udział.
Z serca błogosławię wszystkim ludziom dobrej woli i modlę się o łaskę nawrócenia dla tych, którzy jeszcze nie odkryli zachwycającego piękna każdego życia. Polecam Bogu także wszystkich, którzy w Europie podtrzymują świadomość duchowo-religijnego i moralnego dziedzictwa.
Warszawa, dnia 2 grudnia 2020 roku
✠ Stanisław Gądecki
Arcybiskup Metropolita Poznański
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski
Wiceprzewodniczący Rady Konferencji Episkopatów Europy (CCEE
Apel Metropolity Katowickiego na Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym
APEL METROPOLITY KATOWICKIEGO NA DZIEŃ SOLIDARNOŚCI Z KOŚCIOŁEM PRZEŚLADOWANYM
1. Dziś, w II niedzielę listopada, Kościół katolicki w Polsce przeżywa kolejny Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym. Tegoroczny Dzień jest poświęcony Republice Środkowoafrykańskiej, społeczeństwu i tamtejszym chrześcijanom, którzy od lat doświadczają dramatu wojny, a zniszczenia i prześladowania, głód i śmierć są na porządku dziennym. W tym kraju posługuje wielu misjonarzy z Polski, a wśród nich pochodzący z Cieszyna biskup Tadeusz Kusy, franciszkanin, wierny uczestnik pielgrzymek do Matki Bożej Piekarskiej. W liście przesłanym ostatnio z „serca Afryki” napisał: „Wiemy, że najważniejsza jest modlitwa, zaufanie Panu Jezusowi. I dlatego bardzo często powtarzam: Jezu, ufam Tobie”!
Wspierajmy modlitwą biskupa Tadeusza i wiernych powierzonej mu diecezji Koga-Bandoro. Módlmy się wytrwale o „miłosierdzie dla nas i świata całego” oraz o pokój w „sercu Afryki” i w każdym ludzkim sercu, pamiętając o słowach papieża Jana XXIII, że osiągnięcie pokoju nie będzie możliwe bez „całkowitego rozbrojenia”, które dokonuje się w „sercach ludzkich” (por. Pacem in terris, 113).
2. W „Wezwaniu” z dnia 28 października napisałem: „Zapraszam i zachęcam wszystkich do codziennej modlitwy indywidualnej i w rodzinach. Szczególną porą modlitewnej jedności niech będzie, począwszy od niedzieli 8 listopada, codzienna modlitwa różańcowa w naszych domach o godz. 20.30, zakończona Apelem Jasnogórskim”. Niech wspólne będą również intencje naszej modlitwy. Wołajmy jednym głosem o ustanie pandemii, a także o pokój i ład społeczny w naszej Ojczyźnie, w rodzinach i w rodzinie Kościoła. Pamiętajmy o zapewnieniu naszego Pana: Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi (Mt 5,9).
Korzystajmy też z możliwości uzyskiwania do końca listopada odpustu zupełnego – pokoju dla dusz cierpiących w czyśćcu.
3. W te trudne listopadowe dni, zachęcam was, drodzy Diecezjanie, do czytania encykliki papieża Franciszka Fratelli tutti – o braterstwie i przyjaźni społecznej. W niej znajdujemy odpowiedź Kościoła na pytanie, czego dziś w okresie pandemii świat i Polska potrzebują najbardziej: pokoju, braterstwa i przyjaźni społecznej w skali całej ludzkiej rodziny! Bądźmy solidarni z Kościołem prześladowanym!
Niech Bóg przyjmie nasze modlitwy, a wysiłki umacnia swoją łaską i błogosławieństwem!
† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 4 listopada 2020 r., we wspomnienie św. Karola Boromeusza VA I – 94/20
Apel Rady Stałej KEP w sprawie ochrony życia i pokoju społecznego
APEL RADY STAŁEJ KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI W SPRAWIE OCHRONY ŻYCIA I POKOJU SPOŁECZNEGO
1. Dzisiaj, kiedy przez nasz kraj przetacza się fala ulicznych protestów, Papież Franciszek w czasie audiencji ogólnej skierował ważne i znaczące słowa do Polaków. Przypomniał w nich św. Jana Pawła II, który „zawsze wzywał do szczególnej miłości wobec słabych i bezbronnych, i do ochrony każdego życia ludzkiego od poczęcia aż do naturalnej śmierci”. Słowa te wpisują się w nieustanne wołanie Kościoła o ochronę, także prawną, życia każdego człowieka, również nienarodzonego, zgodnie z przykazaniem „Nie zabijaj”.
2. Papież Franciszek prosił dzisiaj Boga, „aby obudził w sercach wszystkich szacunek dla życia naszych braci, zwłaszcza najsłabszych i bezbronnych, i dał siłę tym, którzy je przyjmują i troszczą się o nie, także wtedy, gdy wymaga to heroicznej miłości”. Przykazanie miłości nakłada na nas ważny obowiązek troski, pomocy i ochrony, której potrzebują matki i rodziny przyjmujące i wychowujące chore dzieci. Dziękujemy wszystkim wspólnotom i instytucjom, które od lat to robią i zwracamy się z apelem do parafii, ruchów katolickich i innych organizacji kościelnych, o podejmowanie konkretnych inicjatyw wychodzących naprzeciw tym, którzy takiej pomocy, tak indywidualnej, jak i instytucjonalnej, potrzebują i będą potrzebować. Kościół zawsze będzie opowiadał się za życiem i wspierał chroniące je inicjatywy.
3. Z wielkim bólem obserwujemy eskalację napięcia społecznego i agresji. Niepokojem napawają również wulgarny język, którym posługuje się część protestujących, niszczenie mienia społecznego, przypadki dewastacji kościołów, profanacji miejsc świętych czy uniemożliwianie sprawowania w nich liturgii. Wzywamy wszystkich do podjęcia rzeczowego dialogu społecznego, do wyrażania poglądów bez użycia przemocy i do poszanowania godności każdego człowieka. Polityków i wszystkich uczestników debaty społecznej prosimy, w tym dramatycznej czasie, o dogłębne analizowanie przyczyn zaistniałej sytuacji i szukanie dróg wyjścia w duchu prawdy i dobra wspólnego, bez instrumentalizowania spraw wiary i Kościoła.
Dziękujemy duszpasterzom i wszystkim wiernym świeckim, którzy odważnie stają w obronie swoich kościołów. Nikt nie potrafi lepiej obronić Kościoła i obiektów sakralnych niż wspólnota wierzących. Dziękujemy także służbom
porządkowym. Kościół chce pozostać otwarty dla wszystkich ludzi, niezależnie od ich przynależności w życiu społecznym i politycznym.
4. Przeżywamy jednocześnie bardzo trudny czas obostrzeń związanych z pandemią koronawirusa. To ogromne wyzwanie dla nas wszystkich. W imię troski o bezpieczeństwo i zdrowie niezmiennie apelujemy o solidarność i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa sanitarnego. Wyrażamy wdzięczność wszystkim służbom medycznym za ich pracę i heroiczne poświęcenie.
5. Prosimy również wszystkich wierzących o post, jałmużnę i modlitwę o pokój społeczny, w intencji ochrony życia, zakończenia trwającego kryzysu, a także o ustanie rozwijającej się pandemii. Przekazujemy tekst modlitwy przygotowanej na ten czas.
Wszystkim rodakom z serca błogosławimy.
Członkowie Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski
28 października 2020 roku
MODLITWA O POKÓJ (na motywach Listu do Efezjan)
Panie Jezu Chryste, Ty, który jesteś naszym pokojem,
Ty, który zburzyłeś rozdzielający ludzi mur – wrogość,
Ty, który ludzi dalekich czynisz bliskimi,
Ty, który w sobie zadałeś śmierć wrogości!
Prosimy, zadaj śmierć także jakiejkolwiek wrogości w nas!
Daj nam światłe oczy serca, byśmy przestali widzieć w sobie wzajemnie przeciwników,
a zobaczyli współdomowników – w Twoim Domu, a także w tym domu, który ma na imię Polska;
Nawróć nasze wzajemne myślenie o sobie, i daj nam słowa i czyny na miarę tego nawrócenia.
Włóż nam w usta – a jeszcze wcześniej w nasze myśli – słowa,
które budują, nie rujnują; leczą, nie zadają rany;
pocieszają, nie odbierają nadzieję; niosą pokój, nie wywołują agresję.
Wskaż nam czyny konkretnej miłości i miłosierdzia, wokół których odbudujemy naszą wspólnotę.
Zwłaszcza w tak trudnej, obecnej chwili pandemii poprowadź nas do osób chorych i starszych,
tych, którzy przebywają na kwarantannie i tych, którzy opłakują swoich zmarłych.
Pomnóż w nas ofiarność i współczucie. Uczyń każdego z nas „nowym człowiekiem”, a nastanie pokój!
Modlimy się za wszystkich!
O mądrość i pragnienie dobra wspólnego dla każdego, kto w obecnym sporze zabiera głos;
Za polityków wszystkich opcji w parlamencie i poza nim.
Za tych, którzy modlą się w kościołach, i za tych, którzy demonstrują. Za wierzących w Boga,
i za tych, którzy wartości prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna wywodzą z „innych źródeł”;
Również za tych, którzy w tej chwili wcale ich nie szukają.
Ty – rozpoznany czy nierozpoznany – znajdź drogę do każdego z nas,
wskaż nam właściwe drogi ku sobie nawzajem.
I skutecznie nas po nich poprowadź. Amen
Komunikat Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP
Komunikat Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP
W związku z zapytaniem o publiczne inicjatywy krytyczne wobec Komunii św. na rękę, przypominamy, że chociaż główną formą przyjmowania Komunii w Polsce jest Komunia do ust (Wskazania KEP z 2005 r. nr 40), to jednak nie oznacza to, że inne zatwierdzone przez Kościół formy miałyby być same z siebie niegodne, niewłaściwe, złe lub grzeszne, jeśli spełnia się warunki stawiane w tej kwestii przez prawo liturgiczne.
Niewłaściwe i krzywdzące wiernych jest twierdzenie, że przyjmowanie Komunii św. na rękę, jest brakiem szacunku wobec Najświętszego Sakramentu. Podobnie niesprawiedliwe jest ukazywanie osób przyjmujących Komunię św. na rękę jako tych, którzy „winni są Ciała i Krwi Pańskiej”, z założeniem, że czynią to bez uszanowania, którego domaga się św. Paweł w 1 Liście do Koryntian. Co prawda Sobór Trydencki używa tego fragmentu na przypomnienie o godnym i pełnym czci przyjmowaniu Ciała Pańskiego, ale nadaje mu również wymiar duchowy, ukazując że niegodnym jest przyjmowanie Komunii w grzechu (Dekr. o Euch., sesja 13: 1/A, r. 7). Dodajmy, że słowo „niegodne” oznacza to, czego się nie godzi czynić, a tymczasem Kościół w swoim prawie uznaje za „godny” zarówno jeden, jak i drugi sposób przyjmowania Komunii. Potępiając jeden z godziwych sposobów przyjmowania Komunii św., wprowadza się nieład i podział w rodzinie Kościoła.
Nie można też stwierdzić, iż Komunia św. na rękę jest sama z siebie profanacją. W ten sposób zarzucałoby się Stolicy Apostolskiej, która dopuszcza Komunię na rękę, że akceptuje profanację (por. Mszał Rzymski, OWMR 161, rzymska instrukcja Redemptionis Sacramentum nr 92). Tymczasem faktyczna profanacja Eucharystii to czyn „mający znamiona dobrowolnej i poważnej pogardy okazywanej świętym postaciom” (instr. Redemptionis Sacramentum 107, por. KPK kan. 1367). Nie można więc zarzucać profanowania Eucharystii osobom, które z różnych powodów pragną przyjąć z wiarą i czcią Komunię św. na rękę, zwłaszcza w okresie pandemii.
Przypominamy także wszystkim szafarzom Komunii, zwyczajnym i nadzwyczajnym, że są oni zobowiązani do przestrzegania prawa liturgicznego, które stanowi, że kiedy nie ma niebezpieczeństwa profanacji, nie można ani zmuszać, ani zabraniać Komunii w jednej czy drugiej formie (por. Redempt. Sacr. nr 12). Szafarze nie mogą twierdzić, że samo udzielenie Komunii na rękę stanowi niebezpieczeństwo profanacji, jeśli wierny z wiarą i szacunkiem prosi o tę formę Komunii. Prawo oceniania i zmieniania praktyki liturgicznej należy do Stolicy Apostolskiej i dopóki ona uznaje Komunię na rękę za godziwy sposób udzielania wiernym Ciała Pańskiego, nikt nie powinien tego sposobu potępiać. Kto zaś to czyni, wprowadza nieład i podział w rodzinie Kościoła. Może się natomiast zdarzyć, że w okresach nadzwyczajnych, jak np. trwająca epidemia, biskupi na swoim terenie tymczasowo zawężą obowiązujące prawo (por. List kard. Saraha z 3 września br.), czemu należy być zawsze posłusznym, aby zachować w Kościele pokój, o który modlimy się we Mszy przed samą Komunią.
Niech szafarze udzielający Komunii na rękę poczuwają się do szczególnie wielkiej dbałości o cześć wobec Najśw. Sakramentu, zwracając uwagę na to, aby przy Komunii nie dopuścić do gubienia okruszyn Hostii. W tym celu powinni dbać o jakość stosowanych do Mszy hostii, z wielką uwagą dbając o to, aby się nie kruszyły i nie pozostawiały na dłoniach wiernych okruszyn. Warto też przypomnieć za Mszałem, że „ilekroć przylgnie do palców jakaś cząstka Hostii, zwłaszcza po łamaniu Chleba i Komunii wiernych, kapłan powinien otrzeć palce nad pateną, a jeśli to konieczne, obmyć je. Ma również zebrać cząstki znajdujące się poza pateną” (OWMR 278). Kongregacja ds. Nauki Wiary w 1972 r. wyjaśniła, że „zasadniczo otarcie palców nad pateną powinno wystarczyć. Ale mogą się zdarzyć i takie przypadki, w których konieczna jest ablucja palców, jeśli np. wyraźnie widoczne partykuły pozostaną przyklejone do palców z powodu pocenia się” (dekl. De fragmentis eucharisticis). Jeśli kapłani są zobowiązani do sprawdzenia, czy na dłoniach nie pozostały okruszyny Hostii (OWMR 278), podobnie powinni postępować wierni. Dlatego ci, którzy z uzasadnionych powodów proszą o Komunię na rękę, zaraz po spożyciu Ciała Pańskiego powinni uważnie obejrzeć dłonie oraz zebrać i spożyć ze czcią każdą widoczną okruszynę, która mogła oderwać się od Hostii.
Bp Adam Bałabuch
Przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski
Warszawa, 3 października 2020 r.